Wie de avonturen van Asterix heeft gelezen, kent de druïde Panoramix, een man vol wijsheid en toverkracht. Deze stripheld is gebaseerd op de historisch bekende druïden; de priesters, theologen en/of geestelijke leiders van de oude Kelten. Onder meer Caesar en Tacitus hebben over hen geschreven en ook in oude Ierse verhalen komen ze voor.
Met het wegdeemsteren van de pre-christelijke Keltische cultuur verdwenen ze echter van de aardbol. Ten minste: zo luidt de klassieke wetenschappelijke opvatting. Want in de moderne samenleving worden andere geluiden opgevangen. Sinds de renaissance duiken opnieuw mensen op die zichzelf ‘druïden’ noemen en claimen dat ze de erfgenamen zijn van deze Keltische priesterkaste. Sommigen hebben er zelfs een nieuwe religie aan gekoppeld, die in september 2010 van Groot-Brittannië een officiële erkenning heeft ontvangen.
Over de inhoud van deze religie doen we geen uitspraak; de vrijheid van vereniging en van godsdienst zijn hoekstenen van onze samenleving. Maar de claim dat de neo-druïden afstammen van prehistorische voorgangers, blijkt historisch niet houdbaar. Eerder zijn de moderne druïden een typisch verschijnsel van onze tijd.
In een ontspannende lezing gaat Herman Clerinx in op deze ‘moderne druïden’. Hij bespreekt hun ontstaan en geschiedenis, werpt een blik op hun ideeënwereld en geeft achtergrondinformatie, opgesmukt met de nodige anekdotes. Zijn lezing is geïllustreerd met een flinke hoeveelheid plaatjes, onder meer cartoons uit de 18de eeuw, foto’s van ceremonies en vechtpartijen bij Stonehenge en zelfs afbeeldingen van een piepjonge koningin Elisabeth en even piepjonge Winston Churchill als kandidaat-druïde.
Een lezing over hoe alles verandert en toch hetzelfde blijft.
Clerinx heeft over moderne druïden gesproken voor o.m.:
- Keltisch
Colloquium, Stichting AG van Hamel voor Keltische
Studies, Utrecht
- Cultureel Centrum De Vryheit, Lommel
- Leuvense
Vereniging voor Volkskunde, Leuven.
Literatuur:
- Clerinx, H. 'Hedendaagse druïden.' (3
delen). In: Kelten. Utrecht, Stichting
A.G. van Hamel voor Keltische Studies, augustus
2000, november 2000, februari 2001.
- Clerinx, H. 'Panoramix in de 21ste eeuw. Over
moderne druïden.' In: Ethnologica Flandrica.
Leuven, Leuvense Vereniging voor Volkskunde, 2007.
- Clerinx, H. 'Terug naar de prehistorie? Moderne
druïden officieel aanvaard.' In:
Geschiedenis
Magazine. Amsterdam, Spiegel Historiael,
februari 2011.
- Clerinx, H. Een paleis voor de doden. Over
hunebedden, dolmens en menhirs. Amsterdam,
Athenaeum-Polak & Van Gennep, 2017.
- Clerinx, H.
De god met de
maretak. Kelten en de Lage Landen. Amsterdam, Athenaeum-Polak &
Van Gennep, 2023.
Duur van de lezing:
75 minuten